Nhưng việc một người có thể sống đến tuổi này mà vẫn có sự nhẫn nhịn lớn như vậy, có lẽ đó cũng là một trong những yếu tố cần thiết để Ji Shang có thể hòa mình từ làng chài ven biển vào chốn đô thị Hong Kong. Tuy nhiên, lúc đó tôi có nghĩ qua, nếu như tôi đến tuổi như chú ấy, ăn một bữa nói một câu, lời còn chưa nói hết mà đối phương đã quay sang nói chuyện với người khác, vậy thì tôi chắc chắn sẽ lật cái bàn và rời đi.
Thậm chí tôi còn hơi lung lay, là sự lung lay trước đồng tiền. Chưa chắc tiền bạc có thể đổi lấy những điều khác có tầm quan trọng tương đương với nó, thậm chí, chủ nhân sở hữu nó còn phải chịu sự khinh miệt và coi thường mà đến cả những người bình thường cũng không thể chịu được. Có lẽ, nói chung, thứ duy nhất có thể bảo tồn giá trị chính là xuất thân của chúng ta, thứ mà không ai có thể tự ý định đoạt. Có điều, \”xuất thân\” là một thứ mà cho dù bạn có cố gắng đến đâu cũng không thể lựa chọn và thay đổi.
Vô số nhân vật tầm cỡ huênh hoang đi lên từ điều kiện bình thường phần đông đều liều mạng che giấu hoặc giả dối về xuất thân của mình, có người còn gào mồm lên rằng: \”Tôi tự hào vì là con trai/con gái XX\”, nhưng đằng sau là bao nhiêu xót xa và bối rối mà không ai nhận ra. Cần cù, chịu khó, chăm chỉ, tu dưỡng, trí tuệ, giáo dục bậc cao, tiền bạc, quyền lực,… những điều này mãi mãi không thể đem lên bàn cân với hai chữ \”xuất thân\” đơn giản mà hào nhoáng (thậm chí, nhiều khi đó là thứ khiến người ta phải bi quan). Dù sao, nói như vậy, đặc biệt là ở Trung Quốc, có khá nhiều người nghe xong sẽ phủ nhận điều này, nhưng đây là sự thật.
Tôi bắt đầu nhớ về những điều mà trước đây đã nói đùa cùng với Thẩm Phương, ông của chị hồi Cách mạng Văn hoá đã bị người ta bóc trần và phải sửa lại xuất thân của mình, thật nực cười, từ \”địa chủ\” sửa thành \”bần nông trung nông\”, điều đó đã gây ra tranh cãi một thời gian rất lâu sau mới có thể dịu lại được. Lúc đó tôi không thấy làm lạ, vì bà tôi lúc nào cũng nói ông tôi sau giải phóng cũng lập tức đổi từ \”phú nông\” thành \”bần nông trung nông\” khi đi khai báo xuất thân.
Những điều vĩ đại xa vời này đều trở thành bí mật xa vời. Có điều, mối quan tâm về \”xuất thân\” chỉ thay đổi theo sự chuyển biến của thời đại chứ mãi mãi không thể mất đi. Để mà đến sau này, tôi bắt đầu hoảng loạn khi nhìn các bạn lần lượt có con có cái, còn tôi, phải nỗ lực thế nào mới có thể cho đời sau một \”xuất thân\” mà chúng không tự ti khi có người nhắc đến, có thể tự hào từ xương đến tuỷ đây?
Ji Shang có vẻ rất tò mò về \”xuất thân\” của tôi, hỏi tôi, bố mẹ ra sao, tôi học theo giọng điệu của \”người làm ăn\”, chỉ đơn giản nói: \”Bố cháu làm kinh doanh nhỏ lẻ, mẹ là giáo viên. \”Ji Shang lại thăm dò, hỏi quê quán ở đâu? Tôi đang do dự thì Thẩm Phương ở phía đối diện tiếp lời: \”Chúng cháu cùng quê.\”
Ji Shang đột nhiên hào hứng không thôi bởi sự coi trọng bất ngờ từ những người đối diện luôn chỉ nhìn chú bằng một góc mắt: \”Ồ, hoá ra là thế, chẳng trách khẩu âm của mấy đứa giống nhau, không giống người phương Nam như chú, nói chuyện…\” Ji Shang lại một lần nữa còn chưa nói xong đã bị lơ đi. Ở phía bên kia bàn, Thẩm Phương đã bị mời một ly rượu đầy bởi người đàn ông ngồi bên cạnh, bắt đầu cụng ly với mọi người.
